Αγαπητέ μου φίλε,
Καθε 1-2 χρόνια εμφανίζεται η ίδια ακριβώς ερώτηση.
Πειραματικός σταθμός για το υπουργείο ειναι αυτός Οι παραπομπές δεν είναι διαθέσιμες στους επισκέπτες.
Εγγραφείτε ή
Συνδεθείτε και η απόφαση μου φαίνεται πως δεν εχει δημοσιευθεί ακόμα. Πειραματικός σταθμός ειναι ο σταθμός στον οποιο δοκιμάζονται νέες τεχνολογίες (4g - 5g(!)) και ό'τι άλλο μπορείς να δοκιμάσεις οσον αφορά την μετάδοση πληροφορίας και χρειάζεσαι συχνότητα για να το κάνεις.
Ενας σταθμός που εκπέμπει, χωρις άδεια, μουσική στις μπάντες της ευρυεκπομπής, ειναι ΠΕΙΡΑΤΙΚΟΣ.
Σημερα τα πράγματα εχουν αλλάξει όσον αφορά την παραγωγή μουσικής. Ολα γινονται πιά με τον υπολογιστή μέχρι και την αποστολή του σήματος στο κέντρο εκπομπής σε κάποιους σταθμους την κάνουν 5GHz wifi συστήματα.
Η κανονική αλυσίδα επεξεργασίας ήχου και ραδιοσήματος σε εναν ραδιοσταθμό εχει ως εξής
Πηγές ήχου και μικρόφωνα > κεντρική κονσόλα μίξης ηχου > επεξεργαστής δυναμικής περιοχής (κομπρέσσορας) > Ραδιοζευξη (Studio to transmitter link, STL) > πομπός (exciter) > κεραία > Ραδιόφωνα που θα το ακούσουν(!).
Πηγές ήχου σήμερα ειναι τα CD, οι Η/Υ, τα πικ-απ (ναι, υπάρχουν ακόμα ειδικα στους σταθμους με λαικό ρεπερτόριο), οι τηλεφωνικές γραμμές για ρεπορτάζ και.. συνομιλίες με τους ακροατές στον αέρα, και φυσικά τα μικρόφωνα.
Η κονσόλα μίξης ήχου εχει στερεοφωνικά κανάλια, ενα για κάθε κανάλι στερεοφωνικής πηγής αλλά και εφεδρικά, οπως και μονοφωνικά, για τις μονοφωνικές (μικρόφωνα κυρίως). Ειδικά κανάλια εχουν οι κονσόλες broadcast (ραδιοφωνικής παραγωγής) για τις τηλεφωνικές γραμμές.
Ο επεξεργαστής δυναμικής περιοχής μεριμνά ωστε η διαμόρφωση του σταθμου να μην υπερβαίνει τα επίπεδα που ορίζονται στην προδιαγραφή ETSI EN 300384 που προβλέπει μεγιστη απόκλιση συχνότητας 75 ΚΗζ. Αυτό γίνεται για να μην "πέφτει" ο σταθμός πάνω στον διπλανό του, για να μην ξεπερνιέται το δυνατό ευρος ζώνης αποδιαμόρφωσης στους δέκτες (και ακουγεται ο σταθμός "μπουκωμένος" και για να ακουγονται όλα τα κομμάτια και τα μικρόφωνα στην ίδια υψηλότερη δυνατή ενταση.
Η τέλεια "αλυσίδα" επεξεργαστή περιλαμβάνει
-εναν ενισχυτή με αυτόματο ελεγχο κέρδους, AGC processor, που φτιάχνει τις εντάσεις κάθε τραγουδιου στην τέλεια στάθμη για την περαιτέρω επεξεργασία,
-εναν συμπιεστή πολλών περιοχών (multi-band compressor) με ξεχωριστές εντάσεις ανα περιοχή συχνοτήτων (ενα υπερ-εκουαλάιζερ, ενας κομπρέσσορας ανα μπάσα, μεσες, πρίμα),
-ενας περιοριστής ανα περιοχή (multi-band limiter) (ζευγαρωμένες οι περιοχές του ανα καναλι συμπιεστή απο πρίν. ενα προς ενα δηλαδή),
Σαν σύστημα αυτό μας επιτρέπει να φτιάξουμε πριμα - μπάσα-μεσαιες για ΟΛΑ τα τραγουδια και τα μικρόφωνά μας,
Εναν τελικό συμπιεστή για να μην "σκάνε" τα μπάσα, Final compressor
εναν τελικό περιοριστή για όλες τις εντάσεις και ενα de-esser (περιοριστής πρίμων) για να μην ξύνουν τα "σίγμα" και τα "ξί" των τραγουδιστών και των μικροφώνων,
Ενα ζωνοπερατό φίλτρο απο 30-15ΚΗζ για να προστατευεται η στερεο κωδικοποιηση απο τα πρίμα αλλά και να μην περνιέται το όριο των 75 ΚΗζ ευκολα (αν διαβάσεις θεωρια FM διαμόρφωσης θα καταλάβεις γιατι γίνεται αυτό),
Τα δύο στέρεο κανάλια γίνονται ενα με την γεννήτρια στερεο (fm stereo generator) η οποια αφου τα υποβάλλει σε μια ενίσχυση των υψηλών συχνοτήτων (pre-emphasis), προέμφαση) παράγει τα εξής σήματα
το μαθηματικό αθροισμα (L+R) στην ακουστική μπάντα για να ακουνε και τα μονοφωνικά ραδιόφωνα,
την μαθηματική διαφορά των δύο καναλιών για να κάνουν τις πράξεις (με αναλογικό σύστημα, μην φανταστείς κανα DSP) τα ραδιοφωνα με δυνατότητα στέρεο, την εκπέμπουν σαν ενα σήμα που μοιαζει πολύ με ενα σταθμό μεσαίων με συχνότητα εκπομπής 38 ΚΗζ αλλά χωρίς φέρον (γίνεται ευκολα, λεγεται DSB-SC και ειναι και οι δύο πλευρικές (αν μεταδόσω την μία εχω SSB).
Το φέρον του άνω σήματος διαιρεμένο δια 2 το εκπέμπει στους 19KHz (το "fm stereo pilot signal") . (μολις το δουν τα ραδιοφωνα αναβουν το στέρεο λαμπάκι και τον αποκωδικοποιητή, το πολλαπλασιάζουν επι 2, το προσθέτουν στο DSB-SC και εχουν πλέον ενα ΑΜ σημα στους 38 ΚΗζ που το ακουν σαν ραδιοφωνο μεσαίων(!). Ετσι εχουν το αθροισμα (L+R ) και την διαφορά (L-R) που με τις κατάλληλες πράξεις εξάγουν τα 2 κανάλια L+R στον δέκτη.
Επίσης, στους 57ΚΗζ εισάγεται ενα σήμα FSK το οποιο μεταδίδει την πληροφορία RDS.
Ολα αυτά μαζί μιξάρονται στις κατάλληλες εντάσεις και τροφοδοτουνται στην διανομή των STL που τα στέλνει στους πομπους. Για την Ελλάδα τα Studio to Transmitter Links ορίζονται απο την διαχείριση φάσματος στις συχνότητες 1700,3 ως 1709,7 και 1785,3 ως 1799,7ΜΗζ. οι κεραίες ειναι τύπου παραβολικου πιάτου ή πλέγματα παραβολικου σχήματος. Πανω και κάτω απο αυτες τις μικροκυματικές συχνότητες ειναι η κινητή τηλεφωνία και το GPS και όχι μόνο.
Ο δέκτης του STL λαμβάνει το σήμα και το τροφοδοτεί στο Exciter. To exciter (κάποιες φορές εχει και τον δικό του Limiter στην διαμόρφωση δια πάν ενδεχόμενο) θα διαμορφώσει κατα FM το ακουστικό πολυπλεγμένο πλέον σήμα των δυο καναλιών και τα δεδομένα του RDS στην τελική ραδιοφωνική συχνότητα. Η ισχύς εξόδου που συνήθως εχουν αυτά τα μηχανήματα ειναι απο 15 ως 100Watt και αν συνδεθουν μόνα τους σε κεραία ενα δίπολο εχουν καμιά 10ρια χιλιόμετρα εμβέλεια χωρίς καμία παρεμβολή. Τι πιο λογικό το λοιπόν απο το να συνδέσουμε την έξοδό του σε κάποιον ενισχυτη ραδιοσυχνότητας. Ο ενισχυτής μπορεί να εχει εισοδο απο 3 ως 100W και έξοδο απο 100W ως 3 ΚW (το νόμιμο όριο για την Ελλάδα, στο εξωτερικό συνεχής ισχύς 1MegaWatt ειναι σπάνια αλλά όχι ανύπαρκτη στην Αμερική ειδικά με τις αχανείς πεδιάδες.)
Η έξοδος του ενισχυτή οδηγείται μεσω ομοαξονικών (coaxial) καλωδίων χαμηλών απωλειων (hardline) στην κεραία εκπομπής.
Η βασικότερη κεραία εκπομπής ειναι το απλό δίπολο το οποιο δεν εχει κατευθυντικότητα οταν τοποθετείται κατακόρυφα ωστε να επιτύχει κάθετη πόλωση και καλύπτει 360 μοιρες αζιμουθιο και +-60 μοιρες ανύψωση.
Για να μην χάνουμε το λοιπον ενέργεια και να την στέλνουμε στα πέρατα του ορίζοντα αθροιζουμε πολλές κεραίες μαζί σε απόλυτη συμφαση. (Collinear). Καθως τα δίπολα για να συνδεθουν πολλά με μία γραμμή μεταφοράς απαιτουν συγκεκριμένες προσαρμογές, ο κατανεμητής ισχύος (splitter) τοποθετείται για να "μοιράσει' ισόποσα και συμφασικά την ενεργεια του πομπου στον απαιτουμενο αριθμο διπόλων.
Συνήθως τα συστήματα εκπομπής εγκαθίστανται σε βουνοκορυφές (η διαδοση οπτικής επαφής απαιτεί να βλέπεις οπτικά το σημείο που θέλεις να καλύψεις προκειμένου να απαιτείται η ελάχιστη δυνατή ισχύς κάλυψης) κοντά στα επιθυμητά σημεία κάλυψης (συνήθως πολεοδομικοί όγκοι). Για να κατευθύνουμε εκεί την ενέργεια χρησιμοποιουμε την κεραία Yagi-Uda η οποια συνιστάται απο ενα δίπολο (κλασικά), εναν ανακλαστήρα σε διευθυνση αντίθετα με την επιθυμητή και εναν κατευθυντήρα στην επιθυμητη διευθυνση. Περισσότεροι κατευθυντήρες στενευουν τον "λοβό" ακτινοβολίας, οπως αυτός λέγεται, στο οριζόντιο (αζιμουθιακό) επίπεδο και ο κατάλληλος αριθμός και απόσταση αυτών επιλέγεται κατα περίπτωση.
Αυτά ειναι τα βασικά της ραδιοφωνικής εκπομπής.